Παρασκευή 28 Ιανουαρίου 2011

Τρανσγονιμότητα.

(Λίλι Έλμπε)

Πάμε παρακάτω τώρα.

Εγώ λοιπόν είμαι τρανς γυναίκα. Έχω γεννηθεί με αρσενικό σώμα, έχω κοινωνικοποιηθεί ως αγόρι και ως νεαρός άντρας, αλλά θέλω να έχω θηλυκό σώμα και να είμαι γυναίκα. Γυναίκα μπορώ να είμαι και ως γυναίκα ζω στην καθημερινή μου ζωή, αλλά το σώμα μου δεν μπορώ να το έχω όπως το θέλω. Μπορώ να έχω κάτι κοντά σ' αυτό που θέλω, ένα σώμα που θεωρείται γυναικείο αλλά όχι απαραίτητα θηλυκό, από την κυρίαρχη αντίληψη για το φύλο. Αυτή γενικά δέχεται οτι ένα γυναικείο σώμα κατ' αρχήν δεν μπορεί να έχει πέος. Στο ίδιο πλαίσιο, αυτό της κυρίαρχης αντίληψης, είναι ενδιαφέρον οτι η γυναίκα, ή μάλλον το θηλυκό σώμα, δεν χαρακτηρίζεται από την παρουσία θηλυκών γεννητικών οργάνων, αλλά από την απουσία των αντρικών και συγκεκριμμένα του πέους.

Η δική μου προσωπική εμπειρία -πάντα- είναι οτι αυτή η αντίληψη έχει εσωτερικευτεί από τα τρανς άτομα, άντρες και γυναίκες, σε βαθμό που σχεδόν όλα, εφ' όσον θέλουν να αλλάξουν την ανατομία τους, ενδιαφέρονται κατ' αρχήν να αφαιρέσουν τα γεννητικά όργανα του (βιολογικού) φύλου τους και μόνο δευτερευόντως να αποκτήσουν αυτά του επιθυμητού τους φύλου.

Φυσικά, επιλογή τους και καλά κάνουν αν θέλουν να το κάνουν.

Όλα αυτά όμως έχουν μια πολύ συγκεκριμμένη επίπτωση σε εμένα και στη ζωή μου, και στις δυνατότητες που έχω να είναι το σώμα μου όπως το θέλω. Κατ' αρχήν, όπως έχω εξηγήσει και στο παρελθόν, δεν μου φτάνουν οι επεμβάσεις που προσφέρονται. Δεν μου αρκεί να έχω ένα σώμα που να είναι θηλυκό μόνο στο σχήμα και στις δύο από τις τρεις λειτουργίες των γεννητικών του οργάνων. Θέλω όλο το πακέτο. Αυτό όμως είναι αδύνατο και είναι αδύνατο επειδή κανένα τρανς άτομο, καμμία τρανς οργάνωση, δεν διεκδικεί την βελτίωση των μεθόδων επαναπροσδιορισμού του φύλου έτσι ώστε να διατηρείται η γονιμότητά μας. Δεν πιστεύω στ' αλήθεια οτι οι ανάγκες μου είναι τόσο διαφορετικές από των υπόλοιπων τρανς ατόμων. Ίσως απλά κυνηγάμε αυτό που μπορούμε να έχουμε εδώ και τώρα και ξέρουμε βέβαια οτι αυτό που θα θέλαμε να μπορούμε να έχουμε, είναι αυστηρά απαγορευμένο. Και είναι.

Για μένα είναι προφανές οτι αυτό δεν οφείλεται μόνο στην παραδοσιακή αντίληψη οτι για να είναι θηλυκό ένα σώμα αρκεί να μην έχει πέος (και τα ανάλογα για το αρσενικό). Οφείλεται επίσης σε μια εξίσου βαθειά ριζωμένη, βαθειά τρανσφοβική προκατάληψη, οτι τα τρανς άτομα δεν επιτρέπεται σε καμμία περίπτωση να αναπαραγόμαστε με τον ίδιο τρόπο που αναπαράγονται όλοι οι άλλοι.

Γι' αυτό το λόγο, εξαιτίας αυτής της προκατάληψης, κανείς δεν μιλάει στα σοβαρά για μια τέτοια επέμβαση, που θα επέτρεπε σε μια τρανς γυναίκα να συλλάβει σαν κάθε γυναίκα, ή σε έναν τρανς άντρα να παράγει σπέρμα σαν κάθε άντρα. Αν και εδώ είναι ενδιαφέρον οτι στην πρώτη καταγεγραμμένη περίπτωση χειρουργικού επαναπροσδιορισμού του φύλου (αυτή της Λίλι Έλμπε, το 1930) έγινε ακριβώς μια τέτοια προσπάθεια, να της μεταμοσχευτούν κατ' αρχήν ωοθήκες και στη συνέχεια μήτρα. Από τότε βέβαια δεν έχει ξανακουστεί κάτι παρόμοιο (εν μέρει ίσως κι επειδή η Λίλι Έλμπε πέθανε από τις επιπλοκές της επέμβασής της, σε μια εποχή που οι μεταμοσχεύσεις, συχνά, αποτύχαιναν).

Αυτό, την στιγμή που οι επεμβάσεις επαναπροσδιορισμού του φύλου είναι μια άκρως προσοδοφόρα βιομηχανία, με έσοδα από τιμές συγκρίσιμες μ' αυτές της πλαστικής χειρουργικής. Την στιγμή που σε μία τουλάχιστον χώρα της Ευρώπης (το Ηνωμένο Βασίλειο) ο ορμονικός και χειρουργικός επαναπροσδιορισμός του φύλου χρηματοδοτείται από τον κρατικό φορέα υγείας (National Health Service, ή NHS), με τα έξοδα του οποίου χειρουργούνται περισσότερα από 200 τρανς άτομα κάθε χρόνο ενώ παρέχεται ορμονική θεραπεία σε ακόμη περισσότερα. Παρ' όλ' αυτά ούτε ένα ευρώ, ούτε μία λίρα, ούτε ένα δολλάριο, δεν επενδύεται στην έρευνα που θα επέτρεπε σε τρανς άτομα να αποκτήσουμε τη γονιμότητα του φύλου της επιλογής μας. Εντελώς συμπτωματικά, η επέμβαση στα γεννητικά όργανα εξασφαλίζει την μη αναστρέψιμη στείρωση, είτε η στείρωση είναι προϋπόθεση για την αναγνώριση της ταυτότητας του τρανς ατόμου από το κράτος είτε όχι. Έτσι είναι η Επέμβαση κι αν σ' αρέσει!

Σημειώστε τέλος οτι δεν αγνοώ πως η ανάγκη για ένα τρανς άτομο να κάνει παιδιά στο φύλο της επιλογής του είναι κι αυτή κοινωνικά κατασκευασμένη. Ναι, είναι- η αντίληψή μας για το φύλο είναι ή ίδια με την κυρίαρχη, γι' αυτό φρικάρουμε τόσο πολύ που φτάνουμε να επεμβαίνουμε στην ανατομία μας με ορμόνες και νυστέρια για να "διορθώσουμε" τα "λάθος" μας σώματα. Αλλά πάλι, αυτό δεν σημαίνει τίποτα, ούτε ακυρώνει αυτήν την ανάγκη- εγώ, βλέπετε, δεν προσπαθώ να αποδομήσω το φύλο ούτε να ζήσω μόνο στον ένα κόσμο, τον βιολογικό ή τον κοινωνικό. Ούτε δέχομαι, αντιμέτωπη με την σκληρή πραγματικότητα να αποτραβηχτώ στο φαντασιακό μου.

Περισσότερα όμως γι' αυτό σε προσεχές ποστ.

(A Suivre)

Πέμπτη 27 Ιανουαρίου 2011

Τα πέντε φύλα των Bugis.

(Bisu, στη διάρκεια τελετής ma'giri).

Στο από κάτω ποστ, κάποιος αναγνώστης μου άφησε ένα λινκ σ' ένα άρθρο του indymedia που μιλάει για τα πέντε φύλα των Bugis, μιας φυλετικής ομάδας στην Ινδονησία που θεωρείται οτι αναγνωρίζει πέντε φύλα.

Όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, για παράδειγμα με τις fa'afafine της Σαμόα ή τους berdache κάποιων φυλών γηγενών Αμερικανών, η ανάγνωση της κατασκευής του φύλου στις μη-δυτικές κοινωνίες από δυτικούς παρατηρητές είναι πάντα προβληματική. Έτσι, ένα καλύτερο λινκ για την κατανόηση των φύλων στους Bugis είναι αυτό:

Negotiating Gender: Calalai' in Bugis Society

Όπου η Sharyn Graham, η ερευνήτρια των φύλων στους Bugis που είναι η πηγή του άρθρου στο indymedia, εξηγεί πιο αναλυτικά τις παρατηρήσεις της.

Σ' αυτό το άρθρο βλέπουμε οτι το σύστημα των φύλων στους Bugis δεν είναι απαραίτητα αυτό που καταλαβαίνει ένας δυτικός άνθρωπος με μια δυτική κατασκευή του φύλου στο κεφάλι του, όταν ακούει για "πέντε φύλα". Κατ' αρχήν, δύο από τα πέντε φύλα είναι αρρενωποί, αρσενικοί άντρες και θηλυπρεπείς, θηλυκές γυναίκες. Αυτές οι κατηγορίες είναι όπως ακριβώς είναι και στην δυτική κοινωνία.

Δύο άλλες κατηγορίες, είναι οι θηλυπρεπείς αρσενικές γυναίκες (calabai) και οι αρρενωποί θηλυκοί άντρες (calalai). Αυτές οι δύο κατηγορίες είναι αντίστοιχες με τις δυτικές κατηγορίες των μπουτς λεσβιών (calalai) και των τραβεστί (calabai). Αν και ο αυτο-προσδιορισμός τους, σύμφωνα με τη συγγραφέα του άρθρου δεν εξαρτάται αποκλειστικά από την σεξουαλική κατεύθυνση, παρ' όλ' αυτά φαίνεται πως οι calalai διαλέγουν ως ερωτικούς συντρόφους αποκλειστικά γυναίκες (και οι calabai αποκλειστικά άντρες αν και σ' αυτό μπορεί να κάνω λάθος). Οι δύο αυτές κατηγορίες θυμίζουν περισσότερο την περιγραφή των ομοφυλόφιλων αντρών και γυναικών ως "τρίτο φύλο" που ήταν συνηθισμένη μέχρι πρόσφατα στον τύπο και στις ανθρωπιστικές επιστήμες. Παρόμοιες αντιλήψεις της ομοφυλοφιλίας και της ετερο-φυλο-πρέπειας (θηλυπρέπειας για αρσενικά άτομα, ανδροπρέπειας για θηλυκά) είναι αρκετά διαδεδομένες σε κοινωνίες εκτός της Δυτικής, ιδίως μάλιστα σε κοινωνίες που έχουν ιδιαίτερα περιοριστικά κοινωνικά συστήματα. Για παράδειγμα, οι χίτζρα (hijras) στο Πακιστάν, θεωρούνται "τρίτο φύλο" και αναφέρονται συχνά ως "ευνούχοι", ενώ είναι άτομα που στην Δύση θα αναγνωρίζαμε ως τρανσέξουαλ γυναίκες.

Μια πέμπτη κατηγορία είναι αυτή των bisu, που όμως δεν είναι ξεκάθαρο οτι είναι όντως κατηγορία φύλου με κοινωνικούς ρόλους ανάλογους των άλλων. Κατ' αρχήν οι bisu έχουν χαρακτηριστικά και των δύο φύλων και φοράνε ρούχα που συνδυάζουν το χαρακτήρα των ρούχων και των δύο φύλων. Ο λόγος για αυτήν την εμφάνιση είναι οτι οι bisu είναι οι ιερείς/ ιέρειες της γηγενούς ανιμιστικής θρησκείας των (επίσημα Μουσουλμάνων) Bugis. Η ανάμιξη των φύλων αλλά και γενικά διάφορων κοινωνικών χαρακτηριστικών, στο πρόσωπο των σαμάνων είναι κλασσικό χαρακτηριστικό των ανιμιστικών θρησκειών. Η αντίληψη αυτή έχει περάσει και σε διάφορα ρεύματα της νέας εποχής όπου ο σαμάνος είναι το άτομο που "βαδίζει ανάμεσα στους κόσμους" κλπ. Παρόμοιες ιδέες υπάρχουν και στο Δυτικό μυστικισμό με την αλχημική ένωση του αρσενικού και του θηλυκού και βέβαια στο Ταό με την ένωση του Γιν και Γιανγκ. Γενικά, πάντως, οι bisu δεν είναι κάποια κατηγορία πέρα από τα φύλα- είναι μια κατηγορία που ενσωματώνει και τα δύο φύλα. Και τελικά δεν έχουνε ρόλο φύλου. Όπως και με τους ιερείς της Κυβέλης, που ευνουχίζονταν και φόραγαν γυναικεία ρούχα, η έκφραση χαρακτηριστικών και των δύο φύλων έχει αποκλειστικά και μόνο σκοπό τη σύνδεση με τη θεότητα, γι' αυτό ο ρόλος των bisu είναι αποκλειστικά ιερατικός.

Έπειτα, το κατά πόσο η κοινωνία των Bugis θεωρεί οτι και τα πέντε φύλα που περιγράφονται παραπάνω είναι όντως αποδεκτοί και καθιερωμένοι κοινωνικοί ρόλοι, και πάλι δεν είναι ξεκάθαρο. Κατ' αρχήν, η γλώσσα των Bugis δεν έχει ξεχωριστές αντωνυμίες για το αρσενικό και το θηλυκό. Όπως λέει η ίδια η συγγραφέας του άρθρου:

Moreover, neither the Indonesian nor Bugis languages discriminate between gender, using instead the gender non-specific pronouns dia and i/na respectively.


Δηλαδή, όταν οι Bugis μιλάνε για ένα άτομο που είναι, πχ, calalai, δεν προσδιορίζουν το φύλο του ούτε με δυαδικούς, ούτε με πενταδικούς όρους. Ο δυτικός παρατηρητής όμως, αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει έμφυλες αντωνυμίες (ή τις μη-έμφυλες hir/zie κλπ, που βέβαια δε σημαίνουνε τίποτα σε καμμία δυτική γλώσσα). Η κατανόηση των ιδεών ως συνήθως χάνει στη μετάφραση.

Έπειτα, το να είναι κανείς calalai ή calabai δεν είναι σε καμμία περίπτωση όσο αποδεκτό και επιθυμητό είναι το να είναι κανείς άντρας ή γυναίκα. Με άλλα λόγια, επειδή η κοινωνία των Bugis αναγνωρίζει περίπου πέντε φύλα, δεν σημαίνει οτι είναι και πιο φιλική σε ανθρώπους με έμφυλες εκφράσεις που δεν είναι κλασσικά δυαδικές. Τέλος, τα πέντε αυτά φύλα δεν είναι σε καμμία περίπτωση ρευστές, ελεύθερες κατηγορίες ανάμεσα στις οποίες επιτρέπεται τα άτομα να μετακινούνται ελεύθερα. Πάλι σύμφωνα με την Sharyn Graham:

There is a seeming paradox within the gender system at work in South Sulawesi. On the one hand, it is flexible and accommodating enough to acknowledge the existence of various gender identities. Yet on the other hand, it is the strict definitions of femininity and masculinity that necessitates such a complex system. To be a woman you need to obey certain prescriptions. Most fundamentally, you need to be female. While being female is a necessary prerequisite to being a woman, it is not a sufficient attribute. You must also dress like a woman, behave like a woman, follow the norms of being a woman (e.g. not walking alone at night), and you must marry a man and bear children. The prescriptions for being a woman are quite rigorous and failure to conform risks feelings of siri' ["ντροπή" ή "τιμή"].

(...)

Notions of siri' play heavily on gender formation and what being a woman means is clearly defined. The consequences of not becoming a wife and mother are potentially disruptive for a female's entire family. Individuals who do not conform to these prescriptions are left without an alternative model of womanhood. In a sense, then, masculine females are labeled calalai' because of there are no models of being a different kind of woman, of being a masculine woman for instance. In searching for a framework, calalai' often become convinced of their masculinity and model their identity on men, as we shall see in the second part of this paper.


Οι calalai και οι calabai υφίστανται πιέσεις για να φερθούν ως κλασσικοί άντρες ή κλασσικές γυναίκες:

As a member of the Indonesian nation-state, Dilah [ένας calalai] recognises the pressures placed on hir to marry. Hir parents have even attempted to arranged hir marriage on a number of occasions. While Dilah notes that she would not mind becoming a mother, it is marriage that s/he wishes to avoid:

Yeah, I'd like to have children, I just don't want to get married to a man. Ugh! I could adopt a baby so I wouldn't have to sleep with a man. But if I did have to marry, you know if my parents force me, which they've tried to do before but I always tell them their selection isn't cocok (suitable), then I'd just stay with him until I was pregnant and then I would find a linas [φεμ σύντροφος ενός calalai] because you know, a hunter [calalai στην τοπική αργκώ] cannot change hir feelings, hir makeup. You can't change your fate hey. Once a hunter, always a hunter, you know! (Dilah).


Η κοινωνία των Bugis δεν είναι απαραίτητα ο ανοιχτός παράδεισος για τα φύλα που ίσως φαντάζεται κανείς διαβάζοντας το άρθρο στο indymedia (το άρθρο ρωτάει, "Δεν θα ήταν όμορφο και στη Δύση να έχουμε πολλά φύλα; Δεν θα ήταν όμορφο να είχαμε άπειρα φύλα, δηλαδή να επιτρέπουμε σε κάθε άτομο να αυτοκαθορίζει το δικό του φύλο;"). Στην πράξη μάλιστα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: υπάρχουν πέντε φύλα επειδή είναι αυστηρά απαγορευμένο να παραβαίνει κανείς τα όρια των δύο κλασσικών. Επειδή απαγορεύεται αυστηρά στους άντρες να είναι θηλυπρεπείς και στις γυναίκες ανδροπρεπείς, οι θηλυπρεπείς άντρες και οι ανδροπρεπείς γυναίκες θεωρείται οτι δεν είναι άντρες, ή γυναίκες- αλλά κάτι άλλο, ένα τρίτο κι ένα τέταρτο φύλο. Στην πράξη, όπως είπα παραπάνω, έχουμε πάλι ένα "τρίτο φύλο" που δεν απελευθερώνει κανέναν, είναι απλώς ο χώρος ταφής των απορριμάτων του φύλου που δεν χωράνε πουθενά και δεν τα θέλει κανείς.

Ο σκοπός που παραθέτω αυτά βέβαια είναι να εξηγήσω γιατί, στο από κάτω ποστ λέω οτι δεν ξέρω κοινωνίες που έχουν φύλα που δεν είναι είτε άντρας είτε γυναίκα, είτε κάποιος συνδυασμός τους. Το λέω επειδή όντως δεν έχω ακούσει ποτέ κάτι παρόμοιο και σίγουρα έχω ακούσει για αρκετά "τρίτα φύλα" σε διάφορες μη-δυτικές κοινωνίες, αλλά βέβαια καί στη δυτική.

Εξακολουθώ να μη βλέπω πώς θα εφαρμοστεί στην πράξη η κουήρ θεωρία και πώς θα μας απελευθερώσει με την πολιτική της ρητορία από τους περιορισμούς της βιολογίας μας.

(A Suivre)

Τετάρτη 26 Ιανουαρίου 2011

Περί του πόσα φύλα υπάρχουν.



Ορίστε μια ριζοσπαστική άποψη για το φύλο: τα σώματα δεν είναι ούτε αρσενικά ούτε θηλυκά. Θηλυκοί ή αρσενικοί είναι μόνο οι γαμέτες που παράγουν αυτά τα σώματα, τα ωάρια ή τα σπερματοζωάρια, το αυγό και το σπέρμα.

Τα σώματα των πλασμάτων που παράγουν αυτούς τους γαμέτες είναι προσαρμοσμένα στην παραγωγή τους, επειδή αυτή η παραγωγή είναι μια από τις κύριες λειτουργίες τους. Αυτή η προσαρμογή είναι αυτό που λέμε φαινότυπος, εκείνο που ξεχωρίζει τα σώματα που παράγουν το ένα είδος γαμετών από εκείνα που παράγουν το άλλο. Αυτό είναι που αναγνωρίζουμε -οι άνθρωποι- ως βιολογικό φύλο, ως αρσενικό και θηλυκό, γιατί βέβαια δεν μπορούμε να διακρίνουμε κατ' ευθείαν τους ίδιους τους γαμέτες.

Οι συμπεριφορές που υιοθετούν τα σώματα των πλασμάτων που παράγουν αυτούς τους γαμέτες έχουν επίσης εξελιχτεί σύμφωνα με τις ανάγκες της παραγωγής τους- και βέβαια της ανταλλαγής τους. Σε όλα τα είδη που αναπαράγονται σεξουαλικά, τα πλάσματα που παράγουν το ένα είδος γαμετών υιοθετούν κάποιες συμπεριφορές που επιδιώκουν να εξασφαλίσουν την επιτυχή αναπαραγωγή τους, ανάλογα με το είδος γαμετών που παράγουν. Αυτά λέει η θεωρία των παιγνίων: οτι οι συμπεριφορές που έχουν σχέση με την αναπαραγωγή υπαγορεύονται από τις ανάγκες της αναπαραγωγής. Όχι από κάποια μεταφυσική ουσία που καθορίζει τη φύση τους, ούτε από κάποιο σχέδιο μιας υπερφυσικής οντότητας. Οι συμπεριφορές των αρσενικών είναι στρατηγικές μεγιστοποίησης των πιθανοτήτων τους να αναπαραχτούν και τίποτα άλλο. Οι συμπεριφορές των θηλυκών, αντίστοιχα. Αρσενικά και θηλυκά έχουν διαφορετικές συμπεριφορές επειδή παράγουν διαφορετικούς γαμέτες σε διαφορετικά σώματα.

Αυτές οι συμπεριφορές είναι αυτό που λέμε αρρενωπότητα και θηλυκότητα, δηλαδή κοινωνικό φύλο. Σημειώνω οτι κοινωνικό φύλο δεν έχουν μόνο τα ανθρώπινα όντα, έτσι ας πούμε οι κοινωνίες των υαινών και των λιονταριών είναι οργανωμένες ανάλογα με το φύλο των μελών τους- αυτές των λιονταριών είναι πατριαρχικές, εκείνες των υαινών μητριαρχικές (στην περίπτωση των υαινών, είναι ενδιαφέρον οτι τα σώματά τους είναι ελάχιστα σεξουαλικά διμορφικά, ακόμη και στο σχήμα των γεννητικών τους οργάνων. Ψάχτε το μόνοι σας για να μην ξεφεύγουμε).

Αν έχω δίκιο μ' όλα αυτά, το συμπέρασμα είναι οτι ο λόγος που στις κοινωνίες ανθρώπων και ζώων, παρατηρούμε γενικά δύο κατηγορίες έμφυλων συμπεριφορών, αρρενωπότητα και θηλυκότητα, δύο κοινωνικά φύλα, άντρα και γυναίκα, είναι ακριβώς οτι υπάρχουνε μόνο δύο ειδών γαμέτες, αρσενικοί και θηλυκοί. Και οτι οι κοινωνίες χτίζονται γύρω από τη βιολογία των μελών τους. Φυσικά υπάρχουνε και σώματα που μπορούν να παράγουν γαμέτες και των δύο φύλων, σώματα ερμαφρόδιτα και είδη ερμαφρόδιτα. Επίσης υπάρχουνε σώματα που ανήκουνε σε είδη που δεν είναι ερμαφρόδιτα, που όμως έχουνε τα φυσικά χαρακτηριστικά και των δύο φύλων. Για παράδειγμα, στα ανθρώπινα όντα, κάποιοι άνθρωποι έχουνε (από γέννησης ή από επέμβασης) αυτό που λέμε δευτερεύοντα σεξουαλικά χαρακτηριστικά και των δύο φύλων (στην πράξη, πρωτεύοντα σεξουαλικά χαρακτηριστικά, δηλαδή γεννητικά όργανα, και των δύο φύλων δεν υπάρχουνε σε ανθρώπινα όντα).

Αυτό όμως δεν σημαίνει οτι υπάρχουνε τρία, πέντε, πενήντα, έξι δισεκατομύρια διαφορετικά φύλα. Ο ερμαφροδιτισμός δεν είναι ένα τρίτο φύλο- είναι η συνύπαρξη των δύο στο ίδιο σώμα. Αφού το μόνο που έχει φύλο είναι οι γαμέτες, και οι γαμέτες έχουμε μόνο δύο φύλα, τα φύλα είναι μόνο δύο, αυτά που μπορούν να έχουν οι γαμέτες. Τα δε φύλα των σωμάτων (δηλαδή ο φαινότυπός τους) και των ατόμων (δηλαδή οι συμπεριφορές τους) είναι πάλι μόνο δύο επειδή δεν χρειάζονται άλλα. Αναμιγνύονται σε διαφορετικές ποσότητες αλλά παραμένουν δύο και μόνο δύο. Επιμένω σ' αυτό γιατί μέχρι τώρα, ακόμη και στις πιο ακραίες ανδρόγυνες προσωπικότητες εγώ τουλάχιστον δεν έχω καταφέρει να δω στοιχεία που δεν υπάρχουν είτε στο ένα είτε στο άλλο παραδοσιακό φύλο. Το όνομα "ανδρόγυνο" άλλωστε είναι ενδεικτικό. Ακόμη και σε κοινωνίες που αναγνωρίζουν "τρίτο φύλο" (άλλοτε και περισσότερα), εκείνο που συμβαίνει συνήθως είναι οτι άνθρωποι με σώμα του ενός φύλου υιοθετούν συμπεριφορές του άλλου. Αν υπάρχουν κοινωνίες που ορίζουν κάποιου είδους φύλο που δεν έχει καμμία σχέση με την θέση του ατόμου στην κλίμακα Αρρενωπό - Θηλυπρεπές, εγώ δεν το γνωρίζω. Ίσως ισχύει κάτι διαφορετικό στα κοινωνικά έντομα (μέλισσες, μυρμήγκια κλπ), οπότε κάνω λάθος και θα χαρώ να με διορθώσει ο αναγνώστης (εσύ βρε).

Στις ανθρώπινες κοινωνίες όμως, σίγουρα δεν ξέρω να ισχύει κάτι τέτοιο. Γι' αυτό το λόγο, εγώ προσωπικά θεωρώ τη θέση της κουήρ θεωρίας για το φύλο, οτι "δεν υπάρχουν μόνο δύο φύλα", άκυρη. Και την προσπάθεια του φεμινισμού του δεύτερου κύματος (νομίζω) να αποδομήσει τα φύλα, καταδικασμένη σε αποτυχία. Γιατί, έστω, αποδομούμε τα φύλα- ποιά είναι η εναλλακτική; Τί γίνεται με το 99% των ανθρώπων που είναι ευχαριστημένοι με το δίπολο άντρας-γυναίκα και την θέση τους σ' αυτό; Τί γίνεται με την αναπαραγωγή, αν θέλουμε να συνεχίσουμε να αναπαραγόμαστε με τα υπέροχα, όμορφα, ηδονικά ανθρώπινα σώματά μας; Ποιό είναι το σχέδιο, κουήρ άνθρωποι, πρακτικοί και θεωρητικοί;

Ποιούς αφορά η κουήρ θεωρία;

(A Suivre)

Burns Night

Haggis:



(Με τσιπουράκι, γιατί το ουϊσκάκι δεν το πίνουμε, μας πίνει. Επίσης, παραδοσιακά τρώγεται με πουρέ πατάτας και διάφορα ζαρζαβατικά αλλά βαριόμουνα).

Fair fa' your honest, sonsie face,
Great chieftain o' the puddin-race!
Aboon them a' ye tak your place,
Painch, tripe, or thairm:
Weel are ye wordy o' a grace
As lang's my arm.

The groaning trencher there ye fill,
Your hurdies like a distant hill,
Your pin wad help to mend a mill
In time o' need,
While thro' your pores the dews distil
Like amber bead.

(Address To a Haggis, Robert Burns)

(A Suivre)

Σάββατο 22 Ιανουαρίου 2011

Ξύπνησα σήμερα κι είπα να γράψω κάτι βαρύ, πρωί-πρωί.

Η παραδοσιακή αντίληψη για το φύλο και η κουήρ θεωρία έχουνε ένα κοινό: τους λείπει η ιστορική συνείδηση των πρακτικών αναγκών που διαμορφώνουν τους ρόλους των φύλων σε κάθε εποχή. Η παραδοσιακή αντίληψη, βέβαια, θεωρεί οτι είναι η μόνη σωστή γιατί "πάντα έτσι ήτανε" και δεν χρειάζεται και πολύ συζήτηση, η πλάνη της είναι προφανής. Για τους ίδιους λόγους όμως, η κουήρ αντίληψη, οτι υπάρχουν πολλά φύλα κι όχι μόνο άντρας και γυναίκα, είναι εφαρμόσιμη στις σύγχρονες, Δυτικές κοινωνίες αλλά όχι σε οποιαδήποτε άλλη γνωστή περίοδο της ιστορίας. Η εφαρμογή της, ας πούμε, στον Ευρωπαϊκό Μεσαίωνα θα ήταν όχι απλά αδύνατη αλλά καταστροφική. Αυτό δεν έχει να κάνει με κανόνες συμπεριφοράς αλλά με τις υπαρκτές συνθήκες της κάθε εποχής. Συγκεκριμμένα, οι ανάγκες της αναπαραγωγής είναι πολύ διαφορετικές στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες και τον Ευρωπαϊκό Μεσαίωνα- παρομοίως οι ανάγκες της παραγωγής και της εκπαίδευσης και μόρφωσης.

Ως ένα βαθμό, οι αντιλήψεις μας καθορίζουν αυτές τις ανάγκες αλλά και οι δύο αντιλήψεις για το φύλο - η παραδοσιακή και η ριζοσπαστική- αγνοούν ή υποβαθμίζουν την σημασία της τεχνολογίας και της επίδρασής της στην καθημερινότητα. Είναι αλήθεια για παράδειγμα οτι για το μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης ιστορίας η διαθέσιμη τεχνολογία σήμαινε οτι μόνο οι άντρες -και μάλιστα οι άντρες μιας συγκεκριμμένης σωματικής ικανότητας- ήταν αποτελεσματικοί σε συνθήκες μάχης. Γι' αυτό είναι ανήκουστη λόγου χάρη η γυναικεία φάλαγγα ή η γυναίκα- ιππότης. Με την αρχή της χρήσης των πυροβόλων όπλων, οι γυναίκες αρχίζουν να έχουν τις ίδιες δυνατότητες να ασκήσουν βία και να προφυλαχτούν από την άσκησή της ώστε οι μόνοι κανόνες που τις εξαιρούν από τη συμμετοχή σε στρατούς και την εκπαίδευση στα όπλα, είναι κοινωνικές προκαταλήψεις. Είναι γνωστό οτι σε πιο σύγχρονες συρράξεις συχνά γυναίκες ντύνονται άντρες για να πάνε στο μέτωπο, να βρούνε τους αγαπημένους τους και να πολεμήσουν -και να πεθάνουν- μαζί τους. Σήμερα, στους πιο προηγμένους τεχνολογικά στρατούς, η συμμετοχή των γυναικών είναι όχι μόνο δεκτή αλλά και επιθυμητή- και μάλιστα οι στρατοί εκμεταλλεύονται το γεγονός και πολιτικά, παρουσιάζοντας το γεγονός οτι είναι ανοιχτοί σε άντρες και γυναίκες (ανεξαρτήτως σεξουαλικότητας) ως δείγμα... προοδευτικότητας (έννοια που βδελύσσονται οι τακτικοί στρατοί οποιασδήποτε εποχής).

Με την ίδια λογική, η κινητικότητα μεταξύ των τάξεων του φύλου -το γεγονός οτι αυτή η κινητικότητα περιορίζεται είναι ένα από τα Μεγάλα Κακά της παραδοσιακής αντίληψης για το φύλο, σύμφωνα με την κουήρ θεωρία- εξαρτάται επίσης σε μεγάλο βαθμό από τις τεχνολογικές δυνατότητες και τις κοινωνικές συνθήκες που δημιουργούν. Στη σύγχρονη Δυτική κοινωνία, η αναπαραγωγή δεν είναι πια η πρώτη ανάγκη των ατόμων ή των κοινωνικών ομάδων (κυρίως: εθνών). Η χαμηλή βρεφική θνησιμότητα και το υψηλό προσδόκιμο ζωής επιτρέπουν στον πληθυσμό ενός Δυτικού κράτους να παραμένει βιώσιμος ακόμη κι αν η πλειοψηφία των ζευγαριών δεν κάνουν περισσότερα από ένα παιδί. Όταν η αναπαραγωγή του είδους είναι εξασφαλισμένη, σε τί ωφελεί ο περιορισμός της κινητικότητας ανάμεσα στα φύλα; Σε τί ωφελεί η αυστηρή μονογαμική ετεροκανονικότητα; Σε τίποτα- απλά επιβαρύνει την οικονομία. Από αυτήν την άποψη η κουήρ θεωρία σωστά εξηγεί οτι η παραδοσιακή αντίληψη για το φύλο είναι περιορισμένη και βλαβερή.

Εκείνο όμως που λείπει σχεδόν πάντα από την όποια ριζοσπαστική θεώρηση των φύλων (και της σεξουαλικότητας) είναι η κατανόηση των πρακτικών αναγκών και των υπαρκτών συνθηκών που διαμορφώνουνε την κατεστημένη θεώρηση. Και ίσως αυτός να είναι ο λόγος που, συνήθως, οι ριζοσπαστικές θεωρίες δεν καταφέρνουν να πείσουν για τη χρησιμότητα των μεταρρυθμίσεων που προτείνουν, αποτυχαίνουν να συγκινήσουν παρά ελάχιστα και μάλλον ακραία υποκείμενα (και αυτό πάλι μόνο για ελάχιστο χρόνο) και τελικά δεν ενσωματώνονται στην κοινή αντίληψη για το φύλο και τη σεξουαλικότητα. Επειδή οι ριζοσπαστικές θεωρίες αγνοούν τη θέση τους στην ιστορική εξέλιξη του φύλου και της σεξουαλικότητας, παραμένουν "μόδες", ρεύματα χωρίς ουσιαστική επίδραση ή απήχηση.

(A Suivre)

Τετάρτη 5 Ιανουαρίου 2011

Τo Firefox πρώτο σε χρήστες browser στην Ευρώπη.

Μαντάτα από το The Register.



Για πρώτη φορά, ξεπέρασε το IE, απ' ό,τι φαίνεται με τη βοήθεια του Chrome (της google).

(A Suivre)