To γράφημα να σου γίνει μάθημα (2)

Τις μέρες τούτες πούρχονται, πολλές χαζαμάρες θ' ακουστούνε σχετικά με το Μπρέκζιτ. Θα πούνε για παράδειγμα -τί λέω; Λένε ήδη- οτι το αποτέλεσμα δείχνει τη δυσαρέσκεια της εργατικής τάξης που τόσα χρόνια την έχουνε όλοι χεσμένη, Τόρις κι Εργατικοί.

Να μην τους πιστέψεις! Λένε ό,τι νάναι. Κοίτα καλύτερα το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος: 51,9% έναντι 48,1%. Μισό-μισό, ουσιαστικά, λιγότερο από δύο εκατοστιαίες από το απόλυτο φίφτυ-φίφτυ.

Τί μας λέει αυτό; Οτι αν πάρεις έναν τυχαίο Βρετανό ψηφοφόρο του δημοψηφίσματος και στρίψεις ένα κέρμα, θα προβλέψεις την ψήφο του με σχεδόν απόλυτη ακρίβεια.  Κανένα άλλο μέτρο, κανένα άλλο κριτήριο, δεν θα σου δώσει περισσότερη πληροφορία.

Ναι, κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες έχουνε κάποια ικανότητα πρόβλεψης.  Δες τα τυπικά όμορφα γραφήματα του Guardian, που δείχνουνε τις τάσεις ανα επικράτεια κι ανάλογα με το μορφωτικό επίπεδο, την ηλικία, το εισόδημα κλπ.

Κάθε ένα όμως από αυτά τα γραφήματα κυριαρχείται από την τάση του 50/50, ιδίως αν αφήσεις απ' έξω τα ακραία στοιχεία. Ούτε βλέπεις από τα γραφήματα πόσο επηρέασε κάθε παράγοντας την τάση ψήφου έτσι ή αλλοιώς. Δηλαδή, βλέπεις οτι επικράτειες όπου πάνω από το 35% έχει πτυχίο ανώτερης εκπαίδευσης είχαν την τάση να ψηφίσουν remain, αλλά δεν φαίνεται τί ποσοστό από τους κατοίκους τους ψήφισε leave, ούτε τί ποσοστό από αυτό το 35% και πάνω ψήφισε όντως remain. Εμ, αν έχεις 45% κατοίκους με πτυχίο ανώτερης εκπαίδευσης και το 55% είναι απτυχίωτοι, αλλά ψηφίσανε όλοι remain, τί μάθαμε; Οτι τα όμορφα γραφήματα είναι φάτε μάτια ψάρια, αυτό μάθαμε.

Τίποτα- ξεχάστε τη την επιστήμη δεδομένων, data science και δεν συμμαζεύεται.  Καμμιά τακτική πρόβλεψης που γνωρίζουμε δεν θα μπορούσε να διακρίνει το αποτέλεσμα. Τέτοια σχεδόν ισοπαλία ούτε στο μουντιάλ, όταν κρίνεται το παιχνίδι στο τελευταίο λεπτό με πέναλντι και γκολ με σπόντα από χέρι. Τέτοια αποτελέσματα δεν προβλέπονται- και δεν διορθώνονται.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν ήταν η φωνή του λαού, ο θρίαμβος της δημοκρατίας. Ήταν η αποθέωση του τζόγου. Το Ηνωμένο Βασίλειο έπαιξε το παρόν του και το μέλλον του στα ζάρια- κι έχασε.