Δευτέρα 14 Απριλίου 2008

Ενεργειακή κρίση



Σημείωση: για το ίδιο θέμα ανέβασε εχτές ποστ κι ο Θωμάς Ξωμερίτης.

Την ώρα που η εύπορη και αναπτυγμένη Δύση περνάει μια ενεργειακή κρίση, που απειλεί την οικονομία κραταιών κρατών όπως των ΗΠΑ με κατάρρευση, ο υπόλοιπος κόσμος έχει να αντιμετωπίσει ένα μάλλον πιο επείγον πρόβλημα: οι αναπτυσσόμενες χώρες της Ασίας και της Αφρικής υποφέρουν από την έλλειψη των βασικών τους διατροφικών ειδών, του ρυζιού και του σταριού.

Το 2007 η τιμή του σταριού αυξήθηκε κατά 130%, παγκοσμίως. Η τιμή του ρυζιού, κατά 74%, ενώ μόλις την περασμένη Παρασκευή ανέβηκε κατά 10% (στοιχεία από το BBC). Σε χώρες όπως η Αίγυπτος, το Μεξικό, η Νιγηρία, το Μαρόκο, η Ινδονησία, η Αϊτή και η Υεμένη, εκδηλώνονται ταραχές και πορείες διαμαρτυρίας για την τιμή των τροφίμων. Το ρύζι είναι είδος πρώτης ανάγκης για τους φτωχότερους κατοίκους της Αφρικής και της Ασίας- ενώ το σιτάρι είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις ίδιες περιοχές αλλά και για τον υπόλοιπο κόσμο. Και τώρα, ένα νέο στέλεχος μιας καταστροφικής ασθένειας των σιτηρών, γνωστής ως Black Stem Rust πλήττει τις σοδειές στις ίδιες αναπτυσσόμενες χώρες, στην Αφρική και την Ασία (τους έχουν μουντζώσει τους ανθρώπους;). Τα Ηνωμένα Έθνη, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Παγκόσμια Τράπεζα, ακόμη και τα μέλη του G8, προβλέπουν και προειδοποιούν για επικείμενη ανθρωπιστική καταστροφή χωρίς προηγούμενο.

Οι αιτίες της αύξησης των τιμών είναι πολλές. Η ενεργειακή κρίση της Δύσης (και όχι μόνο) είναι κάθε άλλο παρά άσχετη. Εκτός από την προφανή επίπτωση, που είναι η αύξηση των τιμών όλων των αγαθών καθώς αυξάνεται η τιμή του πετρελαίου που χρησιμοποιείται στην παραγωγή και τη διακίνησή τους, είναι και τα βιοκαύσιμα τώρα στη μέση. Οι ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Βραζιλία, η Κίνα και η Ινδία (στοιχεία από τη Wikipedia) έχουν αρχίσει να αντικαθιστούν κάποια ποσοστά των ορυκτών καυσίμων που χρησιμοποιούν με βιοκαύσιμα, φιλοδοξώντας να καλύψουν όσο το δυνατόν περισσότερες από τις ενεργειακές τους ανάγκες με την ανανεώσιμη αυτή (αν και όχι καθαρή) μορφή ενέργειας.

Οι εκτάσεις όμως που χρησιμοποιούνται για την καλλιέργεια βιοκαυσίμων, κυρίως καλαμποκιού, είναι εκτάσεις που αναγκαστικά δεν χρησιμοποιούνται στην παραγωγή τροφίμων. Καθώς αυξάνεται η ζήτηση για βιοκαύσιμα, αυξάνεται κι η ζήτηση για τα τρόφιμα που δεν παράγονται στη θέση τους- και μαζί μ' αυτήν, κι οι τιμές τους. Εξ' άλλου, το καλαμπόκι, που χρησιμοποιείται σαν βιοκαύσιμο, είναι επίσης βασική ζωοτροφή. Για να παραχθεί ένα κιλό μοσχαρίσιου κρέατος, χρειάζονται οχτώ κιλά καλαμπόκι. Κι αυτό τη στιγμή που η άνοδος του βιοτικού επιπέδου κάποιων αναπτυσσόμενων χωρών, όπως η Κίνα και η Ινδία, αυξάνει τη ζήτηση κρέατος αλλά και καυσίμων, που με τη σειρά τους αυξάνουν κατακόρυφα την ζήτηση για ζωοτροφές και περισσότερα βιοκαύσιμα και την ανάγκη για περισσότερη καλλιεργήσιμη γη. (στοιχεία από τη Wikipedia )

Ξαφνικά, οι ενεργειακές και διατροφικές μας ανάγκες βρίσκονται να στριμώχνονται σε μια διαρκώς συρρικνούμενη έκταση καλλιεργήσιμης γης, που απειλείται από την ερημοποίηση και την κλιματική αλλαγή, αλλά κι από την εισβολή του αστικού περιβάλλοντος στην ύπαιθρο. Η έρημος, οι πάγοι στους πόλους, τα 3/4 του πλανήτη που είναι καλυμμένα με νερό, η αστική έρημος, είναι εκτάσεις της επιφάνειας του πλανήτη που δεν προσφέρονται για καλλιέργεια. Εκτάσεις που δεν μπορούν να συντηρήσουν την ζωή, ή τουλάχιστον τον πολιτισμό.

Η διατροφική κρίση, είναι ενεργειακή κρίση. Το σύνολο της ενέργειας που είναι διαθέσιμη στη Γή, προέρχεται από τον Ήλιο. Η ίδια ενέργεια που χρησιμοποιείται από τη ζωή πάνω στη Γη είναι η ίδια που χρησιμοποιούμε και στην τροφοδοσία της τεχνολογίας μας. Για την τροφική αλυσίδα, και τη φωτοσύνθεση στη βάση της, μάθαμε βέβαια στο σχολείο. Όμως, κι οι περισσότερες μορφές ενέργειας που χρησιμοποιούμε, τα ορυκτά καύσιμα, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως η αιολική κι η ενέργεια των κυμάτων , είναι στην πραγματικότητα ηλιακή ενέργεια, η ενέργεια από το φως του Ήλιου που πέφτει στη Γη και αποθηκεύεται με διάφορες μορφές από τη βιόσφαιρα και το κλίμα. Το σύνολο όμως της ηλιακής ενέργειας που μπορούμε να αξιοποιήσουμε, είτε για τη διατροφή μας, είτε για την τροφοδοσία της τεχνολογίας μας, είναι περιορισμένη. Εξαρτάται από την συνολική επιφάνεια του πλανήτη που μπορεί να δεχτεί αλλά και να δεσμεύσει αυτήν την ενέργεια. Με άλλα λόγια, η ενέργεια που έχουμε στη διάθεσή μας, για να επιβιώσουμε και να αναπτυχθούμε, δεν είναι απεριόριστη.

Καθώς αυξάνεται ο ανθρώπινος πληθυσμός μας, και μαζί του οι ανάγκες μας για τροφή και καύσιμα, όλο και θα πλησιάζουμε μια επικίνδυνη κρίσιμη μάζα, ένα σημείο όπου η διαθέσιμη ενέργεια δεν θα φτάνει για να καλύψει τις ανάγκες μας. Προφανώς, δεν είναι εύκολο να υπολογιστεί η ακριβής χρονική στιγμή που θα φτάσουμε αυτήν την κρίσιμη μάζα. Οι άνθρωποι όμως, αρχίζουν να πεινάνε πολύ πριν αρχίσουν να πεθαίνουν από την πείνα.

Τα Ηνωμένα Έθνη προβλέπουν οτι ο ανθρώπινος πληθυσμός θα διπλασιαστεί μέχρι το 2050, για να φτάσει τα 12 δισεκατομύρια. Αυτή τη στιγμή, ήδη, σχεδόν ο μισός ανθρώπινος πληθυσμός, 1.7 δισεκατομύρια άνθρωποι, ζουν κάτω από το όριο της φτώχιας, με 2 δολλάρια τη μέρα (στοιχεία από την Παγκόσμια Τράπεζα), ενώ οι τιμές των τροφίμων αυξάνονται συνέχεια. Έχουμε ήδη αρχίσει να πεινάμε- σε ευρεία κλίμακα.

10 σχόλια:

Ο χρήστης Blogger Pastaflora είπε...

Συγγνώμη για τη λέξη, αλλά σκατά τα'χουμε κάνει. Και λογιζόμαστε και για "πολιτισμένοι", τρομάρα μας.

Δευτέρα 14 Απριλίου 2008 στις 9:04:00 μ.μ. EEST  
Ο χρήστης Blogger Lucha Libre είπε...

Κι όμως σφυράμε ανέμελοι. "Jusqu' ici tout va bien..."

Δευτέρα 14 Απριλίου 2008 στις 10:37:00 μ.μ. EEST  
Ο χρήστης Blogger xomeritis είπε...

Φαντάσου οι ανατολικοασιάτες να αναπτύξουν την όρεξη που έχουν για γάλα οι αμερικανοί ή οι ευρωπαίοι. Ευτυχώς που από τη φύση τους έχουν πρόβλημα να το χωνέψουν (ως ενήλικες).

Δευτέρα 14 Απριλίου 2008 στις 11:58:00 μ.μ. EEST  
Ο χρήστης Anonymous Ανώνυμος είπε...

δεν ξερω σε τι αναφερεται το ποστ αλλα εγω θα πω δυο πραγματα.
α) αν νομιζετε οτι ο ανθρωπος εχει τη δυνατοτητα να καταστρεψει τον πλανητη, ειστε γελασμενοι. ειναι πολυ λιγος για κατι τετοιο και
β) ειμαστε το μονο ζωο που πινει γαλα ως ενηλικο. γι αυτο ο καρκινος θεριζει.
σο λονγκ και ευχαριστω για τα παπουτσια

Τρίτη 15 Απριλίου 2008 στις 8:43:00 π.μ. EEST  
Ο χρήστης Blogger stassa είπε...

Πασταφλώρα: Αμ, εκεί είναι το πρόβλημα. Οι ανθρώπινοι πολιτισμοί έχουν μια κακή συνήθεια να κάνουνε πφφφουτ και καπούτ... Θες να σου παγώσει το αίμα; Τσέκαρε αυτό έξω: Collapse, του Jared Diamond (ε, προς το τέλος είναι λίγο χασμζζζζ, αλλά στην αρχή προς μέση σε πιάνει σύγκρυο.)

Ink: Ή στην Ελληνική εκδοχή του, "Μήτσο, χτύπησες", "Ακόμη πέφτω".

Θωμά: Έχω ακούσει οτι οι Γιαπωνέζοι, θύματα του φασόν καθώς είναι, έχουν πλακώσει να τρώνε παγωτά κι έτσι έχουν αρχίσει να συνηθίζουν στο γάλα. Αλλά, θα μου πεις... αυτοί δεν είναι στην ανατολική Ασία που πεινάει...!!

toni venieri: Να στο εξηγήσω με όρους που θα σε συγκινήσουν. Αν γαμηθεί η παγκόσμια οικονομία, δεν θα παίζει ποδόσφαιρο στην τηλεόραση. :P

Σοβαρά τώρα. Ο πλανήτης σε απασχολεί, ή η ζωή μας, έτσι όπως την έχουμε συνηθίσει; Γιατί εμένα με ενδιαφέρει άμα τα κλείσω τα ματάκια μου, χ.ξ., να ξέρω οτι κάτι θα συνεχίσει, έστω και χωρίς εμένα, κάτι θα μείνει. Η ζωή στον πλανήτη είναι που κινδυνεύει, και μαζί της ο πολιτισμός μας, και τέτοιος πού 'ναι. Φυσικά δεν κινδυνεύει ο πλανήτης...

... παρά μόνο από τους γιγατόνους πυρηνικών που είναι στοιβαγμένα στα σιλό των διαφόρων πυρηνικών δυνάμεων. Και που μπορούν να τον τινάξουν στον αέρα πέντεξι φορές και μία δώρο.

Παπουτσια; Για να μάθεις να είσαι αυθάδης, πάρ' τον παπά.

Τετάρτη 16 Απριλίου 2008 στις 3:33:00 π.μ. EEST  
Ο χρήστης Blogger Aphrodite είπε...

Περιμένω πότε θα βρεθεί κάποιος να πει ένα "Ας φάνε παντεσπάνι"...

Μάλλον θα είναι ένας από τους ελληναράδες με Καγιέννα... (400 ευρώ το γέμισμα, καυσαέρια σαν μικρό τζετ και νερό για να παραχθεί όσο ενός ολόκληρου χωριού στην Αφρική. Α, και αξία σταχτοδοχείου όσο μισή σοδειά ρύζι.)


ΥΓ- κι όταν γεμίσει το σταχτοδοχείο αλλάζουμε αμάξι...

Πέμπτη 17 Απριλίου 2008 στις 3:35:00 π.μ. EEST  
Ο χρήστης Anonymous Ανώνυμος είπε...

η φιλανθρωπια ειναι το αλλωθι του καπιταλισμου.

Πέμπτη 17 Απριλίου 2008 στις 8:42:00 π.μ. EEST  
Ο χρήστης Blogger stassa είπε...

Aprhodite: Είπα να γράψω για παντεσπάνια αλλά φοβήθηκα για το κεφάλι μου... :)

Είδα το ποστ σου για το Αγία Σοφία.

Tony Venieri: Έχω την εντύπωση οτι το άλλοθι του καπιταλισμού είναι η αφθονία. Μάλλον της θρησκειας άλλοθι μου φαίνεται η φιλανθρωπία. Αν βέβαια σκεφτείς πόσοι κόπανοι έχουνε τα φράγκα για θρησκεία...

Παρασκευή 18 Απριλίου 2008 στις 3:46:00 π.μ. EEST  
Ο χρήστης Anonymous Ανώνυμος είπε...

στασσα,
οταν απ τη μια απομιζουμε μια ολοκληρη ηπειρο, κανουμε φαρμακευτικα πειραματα στους κατοικους της και απ την αλλη τους ταϊζουμε με τα αποφαγια μας και υιοθετουμε και κανα μαυράκι μονο και μονο για να μετριασουμε τις ενοχες μας (αλλα και για τις φοροαπαλλαγες), δεν ειναι αλλοθι?

οταν οι διαφοροι δισεκατομμυριουχοι μπονο κανουν συναυλιες για να διαθεσουν τα εσοδα στους φτωχους, παλι εμεις δεν τα πληρωνουμε? απ την τσεπη του τιποτα! και η διαφημιση τσαμπα!

οργανωμενη πολιτικη χρειαζεται και οχι ατομικισμος.

στην αφρικη πεθαινουν καθε μερα 30.000 παιδια. καθε μα καθε μερα. αληθεια, ρωτησε κανεις πώς αισθανθηκαν τα διπλανα παιδακια απ αυτο που διαλεξε η αντζελινα να υιοθετησει?

Παρασκευή 18 Απριλίου 2008 στις 8:49:00 π.μ. EEST  
Ο χρήστης Blogger stassa είπε...

Είναι άλλοθι, αλλά μου φαίνεται οτι είναι άλλοθι θρησκευτικού τύπου, σε στιλ, να αγοράσουμε οικόπεδα στον παράδεισο. Για να συγχωρεθούμε που συμμετέχουμε ενεργά στην καπιταλιστική οικονομία με τόση χαρά.

Επί της ουσίας, ο Μπόνος, τον παίρνει και γέρνει, κι όχι με την καλή έννοια, το ίδιο και διάφοροι άλλοι διάσημοι που χρησιμοποιούνε τα προβλήματα του κόσμου για να πουλήσουνε μούρη. Θυμάσαι τον Στινγκ και το δάσος του Αμαζόνιου παλιότερα; Τον Μπόνο νομίζω, τουλάχιστον, τον έχουνε μυριστεί διάφοροι. Να σου πω την αλήθεια, τους U2 γενικώς δεν τους χώνεψα ποτέ, ούτε ως μουσικούς ούτε ως τίποτα. Κάτι Αντζελίνες Τζολίδες και Μαντόνες, είναι νομίζω προφανές πως τα παιδάκια τα κάνουνε συλλογή. Απ' την άλλη, για τα παιδάκια μάλλον σε καλό τους βγαίνει (μέχρι να ψοφήσουν οι ψυχομαμάδες τους και να φαγωθούν κι αυτά για τις κληρονομιές τους)

Βέβαια, οργανωμένη πολιτική. Σωστά. Εγώ όμως ακόμη ψάχνω να βρω ένα πειστικό επιχείρημα, να εξηγήσω γιατί ενδιαφέρει τον μέσο Έλληνα αν πεινάνε οι κάτοικοι του Μπαγκλαντές, ή της Νιγηρίας. Απ' τη μια, όταν βγαίνει ένας διάσημος και μιλάει για ένα ζήτημα, το φέρνει στην αντίληψη του κόσμου. Απ' την άλλη, άμα περιμένεις να σου το πεί ο Μπόνος για να ενδιαφερθείς, σιγά την ευαισθητοποίηση. Δίλημμα λοιπόν.

Δεν είμαι πολύ αισιόδοξη, το ομολογώ.

Σάββατο 19 Απριλίου 2008 στις 9:47:00 π.μ. EEST  

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε Σχόλια ανάρτησης [Atom]

<< Αρχική σελίδα